ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ «ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΒΑΣΙΚΩΝ ΚΟΣΜΟΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΛΗΨΕΩΝ ΤΟΥ ΠΛΩΤΙΝΟΥ ΜΕ ΤΟΝ ΜΑΓΙΚΟ-ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟ ΝΟΥ»
Θα υποστηριχτεί ότι υπάρχουν τρεις βασικές κοσμοθεωρητικές αντιλήψεις του Πλωτίνου, εκτός των άλλων, που τον συνδέουν με τη μαγικο-θρησκευτική σκέψη, όπως αυτή μελετήθηκε από την ανθρωπολογία στους λαούς χωρίς γραφή ή / και την θρησκειολογία στις αρχαϊκές κοινωνίες. Πρώτα- πρώτα ο φιλοσοφικός παμψυχισμός συγκρίνεται με τον ανιμισμό των λαών χωρίς γραφή. Η νεοπλατωνική θεωρία για μία ψυχική δομή του κόσμου και του σύμπαντος που διαιρείται στις ατομικές ψυχές, αντιστοιχεί νοητικά και όχι ορθολογικά, στη δομή που υποφώσκει στον ανιμισμό των κοινωνιών χωρίς γραφή. Επίσης, ο δυϊσμός σε αισθητό και νοητό κόσμο, ίδιον του πλατωνισμού, ο οποίος, μη μένοντας ικανοποιημένος από αυτή τη διαίρεση, τείνει διαρκώς να ενοποιήσει με αναγωγικό τρόπο τον πρώτο στο δεύτερο, προσομοιάζει στη διαλεκτική σχέση του μαγικο-θρησκευτικού νου και του θείου μέσω των ιεροφανειών. Κατά αυτόν τον τρόπο, το αισθητό σύμπαν δεν υποβαθμίζεται αλλά αποκτά μία αυθεντικότερη διάσταση. Τέλος, η πρώτιστα δυϊκή, και κατά δεύτερο λόγο, πολλαπλών επιπέδων θεωρία των αντιστοιχήσεων και αναλογιών του Νεοπλατωνισμού μπορεί να συγκριθεί με την ομοιοπαθητική μαγεία. Και οι δύο τείνουν να εγκαθιδρυθούν σε ένα ανιστορικό κόσμο, καθώς οι αντανακλάσεις μεταξύ των υποστάσεων θυμίζουν την κοινωνική ταξινόμηση του φυσικού σύμπαντος των λαών χωρίς γραφή. Το «σώζειν τα φαινόμενα», δηλαδή η θέση περί ενός κρυφού και αφανούς επιπέδου νοήματος πίσω από τις φυσικές και κοινωνικές πραγματικότητες, μπορεί να ιδωθεί ως ένα κοινός τρόπος λειτουργίας του μαγικο-θρηκευτικού και του νεοπλατωνικού τρόπου σκέψης.
Για την ανάγνωση ολόκληρου του άρθρου δείτε εδώ.
