ΤΑ ΘΕΜΕΛΙΑ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΤΟΥ ΠΛΩΤΙΝΟΥ Η Η ΘΕΜΕΛΙΩΔΗΣ ΣΚΕΨΗ ΤΟΥ;

Ο Mubabinge Bilolo στο έργο του Fondements Thébains de la Philosophie de Plotin l’Égyptien (Academy of African Thought & African Institute for Future Studies, Section 1, Vol. 8, Munich-Freising-Kinshasa 2007) ανασκαλεύει μία παλαιότερη θεωρία περί των έντονων αιγυπτιακών επιρροών στη φιλοσοφία του Πλωτίνου και την παντρεύει με την αφροκεντρική προπαγάνδα του. Βέβαια, σύμφωνα με τις σωζόμενες πηγές πράγματι ο Πλωτίνος καταγόταν από την Αίγυπτο, συγκεκριμένα τη Λυκόπολη. Ο συγγραφέας θεωρεί ότι ιδιαίτερα η σκέψη του Πλωτίνου περί του Ενός έφθασε στο απόγειό της στην περιοχή των Θηβών ανάμεσα στον 16ο και στον 11ο αιώνα π.Χ. Σύμφωνα με τον Μπίλολο, στις Θήβες υπήρχε μία φιλοσοφικο-θρησκευτική Σχολή, στο σημερινό Λούξορ-Καρνάκ και του πλωτινικού ενοθεϊσμού προηγήθηκε ο μονοθεϊσμός του Ακενατών, του Μωυσή, του Ωριγένη κ.ά. Πρόκειται στην ουσία για την αναζήτηση των απαρχών, που στην περίπτωση του Πλωτίνου δεν καλύπτεται με έναν μυθικό μανδύα, αλλά επενδύεται με τον φιλοσοφικό λόγο. Κατά τον Μπίλολο, ο Πλωτίνος μαθήτευσε στο Πανεπιστήμιο των Θηβών, που ήταν περισσότερο πολύπλοκο και πιο ευχάριστο από τα σύγχρονα πανεπιστήμια. Στην πραγματικότητα επρόκειτο για έναν Ναό, τον Ναό της Μάατ ή Ναό της Σκέψης Μάατ. Ο συγγραφέας αποδύεται σε προσεκτική λεξιλογική σύγκριση της «θηβαϊκής» φιλοσοφίας με τον Νεοπλατωνισμό.

Αιγυπτιακή θεότητα Μάατ

         Είναι άραγε πράγματι δυνατόν να αναχθούμε στην αρχέγονη πηγή της θρησκευτικής σκέψης και να αρδεύσουμε εξ αυτής; Η βάση των παραδοσιακών λαών είναι πράγματι μία; Είναι πράγματι ο Πλωτίνος ένα «μνημείο του Θηβαϊσμού»; Απάντηση: Η σκέψη του Πλωτίνου δεν είναι απλά «θηβαϊκή», είναι μία καθολική έκφραση. Η νεοπλατωνική φιλοσοφία αποτελεί το ζενίθ, το αποκορύφωμα και τον κολοφώνα όλης της παραδοσιακής σκέψης. Τόσο το Εν ως υπέρτατη Αγαθότητα, όσο και η τριάς των υποστάσεων, αλλά και το σύστημα απορροής-μονής-επιστροφής, αποτελούν τη μόνη ολοφάνερα ζωντανή, λογική και μετά βεβαιότητας ολοκληρωμένη σύνθεση κάθε προηγούμενης και επόμενης τάσης αφαιρετικής έκφρασης του θεού, του ανθρώπου και του σύμπαντος. 

       Επομένως, ο συγγραφέας του τομιδίου σωστά τα λέει, αλλά μονομερώς και απιστεύτως προκατειλημμένα! Ο Πλωτίνος δεν είναι μόνο Αιγύπτιος: είναι θεϊκός, ανθρώπινος, συμπαντικός!         

Podcast: Much Ado About Nothing: Eriugena's Periphyseon

Eriugena delves into the Greek tradition to produce his masterpiece of metaphysics and theology, the Periphyseon.

198. Eriugena on Freedom

Further Reading

• Eriugena, Periphyseon (The Division of Nature), trans. I.-P. Sheldon-Williams and J.J. O’Meara (Montreal: 1987).

• D.F. Duclow, “Divine Nothingness and Self-Creation in John Scotus Eriugena,” Journal of Religion 57 (1977), 109-23.

• J. Marenbon, “John Scottus and the ‘Catagoriae Decem,’” in W. Beierwaltes (ed.), Eriugena: Studien zu seinen Quellen (Heidelberg: 1980).

• D. Moran, The Philosophy of John Scottus Eriugena: a Study of Idealism in the Middle Ages (Cambridge: 1989).

• D. Moran, “Idealism in Medieval Philosophy: The Case of Johannes Scottus Eriugena,” Medieval Philosophy and Theology 8 (1999), 53-82.

• J.J. O’Meara and L. Bieler (eds), The Mind of Eriugena (Dublin: 1973).

• W. Otten, “The Dialectic of the Return in Eriugena’s Periphyseon,” Harvard Theological Review 84 (1991), 399-421.

SOURCE: HISTORY OF PHILOSOPHY NET

Book review: Porphyrian Problem(s) with Identity in Late Antiquity

Over at Marginalia, Todd Berzon has published a very interesting review of Aaron Johnson's recent monograph, Porphyry and the Limits of Hellenism, which promises to stir up plenty of conversation amongst students of Neoplatonism, early Christianity, and religion in Late Antiquity more generally. The second half of the review is particularly striking, for Berzon here asks if the singular focus on identity in study of Late Antiquity has jumped the shark. Read it here.

Source: Network for the study of Esotericism in Antiquity

Book reviews: new edition of Iamblichus’ commentary on Nicomachus; new work on Derrida and Neoplatonism

Bryn Mawr Classical Review has just published two reviews which may be of interest to readers. First is the eminent John M. Dillon's discussion of the new critical edition by Nicolas Vinel of Iamblichus of Chalcis' Commentary on the Introduction to Arithmetic (itself authored by the seminal, second-century Neopythagorean Nicomachus of Gerasa). Vinel furnishes Greek text, with French translation and commentary, in what is now the standard edition of the work. Read further here.

Second is a review of Stephen Gersh's second installment in his project of Neoplatonism after Derrida. The mental gymnastics of secrecy, concealment, and revelation are explored here in a (post)-Modern engagement with the Platonic tradition that is nothing if not enthralling and exciting (albeit difficult reading at turns). Check out the review here.

Network for the Study of Esotericism in Antiquity.

50% off Sources Chrétiennes volumes

BIG sale here on hundreds of volumes from one of the central series for primary sources in the study of Ancient Christianity. Lots of this material is unavailable online, so definitely worth checking out.

Via Alin Suciu and Network for the Study of Esotericism in Antiquity. 

SUDA ONLINE

"The Suda (or Stronghold) is a massive 10th century Byzantine Greek historical encyclopedia of the ancient Mediterranean world, covering the whole of Greek and Roman antiquity and also including Biblical and Christian material.

"Preserved in several medieval manuscripts, it has been edited and published several times since the end of the 14th century in traditional hard-copy scholarly editions, most recently that of Ada Adler (Teubner, 5 volumes: 1928-1938, reprinted 1971). The Suda On Line (SOL) project, begun in 1998 as part of the Stoa Consortium, opens up this stronghold of information by means of a freely accessible, keyword-searchable database, with English translations, notes, bibliography, and links to other electronic resources. With contributions (as Translators and/or Editors) from more than two hundred people worldwide, the SOL reached the landmark of all entries being translated and “vetted” (edited) to a usable standard on July 21, 2014. But more can, and will, be done."

The online Suda is a tremendous resource for scholars working on all aspects of antiquity. You can't get too far in researching theurgy or some of the more obscure figures in the Neo-Platonic tradition without having to visit the Suda. How wonderful to have it online!

Check it out here. 

SOURCE: Paleojudaica

Πλωτίνος και Ινδία

Ο πρίγκιπας Αρτζούνα και ο Κρίσνα συζητούν πριν την έναρξη της μάχης Κουρουξέτρα. 

Η εικόνα αυτή παραπέμπει στο ινδικό ιερό κείμενο Μπαγκαβάτ Γκίτα, 

στο οποίο δίνεται έμφαση στο Ντάρμα, δηλαδή την παγκόσμια τάξη, 

και τον τρόπο που οι άνθρωποι προσαρμόζονται σε αυτήν.

Η σχέση του Πλωτίνου με την Ινδία είναι καλά μελετημένη. Προσέθεσα πάντως το λιθαράκι μου, με μία εξειδικευμένη μελέτη για τη σχέση της έννοιας της Πρόνοιας του Πλωτίνου με το ινδουιστικό Ντάρμα. Μπορεί κανείς να τη διαβάσει από την ιστοσελίδα της Ελληνο-Ινδικής Εταιρείας Πολιτισμού και Ανάπτυξης, στην κατηγορία Μελέτες - Research Papers. Θα ήθελα από εδώ να εκφράσω τις ευχαριστίες μου στον κ. Δημήτριο Βασιλειάδη για την επιμελημένη έκδοση και τις προσεκτικές διορθώσεις του κειμένου. Χωρίς την πολύτιμη βοήθειά του, η έκδοση της μελέτης αυτής, ιδιαίτερα ως προς την ορολογία της ινδικής φιλοσοφίας θα ήταν ατελής. Όπως θα διαπιστώσει ο αναγνώστης, αν και η αντιμετώπιση από ιστορική οπτική του ζητήματος της άμεσης επαφής του Πλωτίνου με τον ινδικό πολιτισμό, μοιάζει σαν να στηρίζεται σε ασταθές έδαφος, το ενδιαφέρον θέμα και το ζητούμενο είναι η σύγκριση των δύο παραδόσεων, του Νεοπλατωνισμού και της ινδικής φιλοσοφίας, όχι μόνο ως θεωριών, αλλά αναμφισβήτητα και ως τρόπων ζωής.