29 Δεκεμβρίου 2014

ΤΑ ΘΕΜΕΛΙΑ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΤΟΥ ΠΛΩΤΙΝΟΥ Η Η ΘΕΜΕΛΙΩΔΗΣ ΣΚΕΨΗ ΤΟΥ;




Ο Mubabinge Bilolo στο έργο του Fondements Thébains de la Philosophie de Plotin l’Égyptien (Academy of African Thought & African Institute for Future Studies, Section 1, Vol. 8, Munich-Freising-Kinshasa 2007) ανασκαλεύει μία παλαιότερη θεωρία περί των έντονων αιγυπτιακών επιρροών στη φιλοσοφία του Πλωτίνου και την παντρεύει με την αφροκεντρική προπαγάνδα του. Βέβαια, σύμφωνα με τις σωζόμενες πηγές πράγματι ο Πλωτίνος καταγόταν από την Αίγυπτο, συγκεκριμένα τη Λυκόπολη. Ο συγγραφέας θεωρεί ότι ιδιαίτερα η σκέψη του Πλωτίνου περί του Ενός έφθασε στο απόγειό της στην περιοχή των Θηβών ανάμεσα στον 16ο και στον 11ο αιώνα π.Χ. Σύμφωνα με τον Μπίλολο, στις Θήβες υπήρχε μία φιλοσοφικο-θρησκευτική Σχολή, στο σημερινό Λούξορ-Καρνάκ και του πλωτινικού ενοθεϊσμού προηγήθηκε ο μονοθεϊσμός του Ακενατών, του Μωυσή, του Ωριγένη κ.ά. Πρόκειται στην ουσία για την αναζήτηση των απαρχών, που στην περίπτωση του Πλωτίνου δεν καλύπτεται με έναν μυθικό μανδύα, αλλά επενδύεται με τον φιλοσοφικό λόγο. Κατά τον Μπίλολο, ο Πλωτίνος μαθήτευσε στο Πανεπιστήμιο των Θηβών, που ήταν περισσότερο πολύπλοκο και πιο ευχάριστο από τα σύγχρονα πανεπιστήμια. Στην πραγματικότητα επρόκειτο για έναν Ναό, τον Ναό της Μάατ ή Ναό της Σκέψης Μάατ. Ο συγγραφέας αποδύεται σε προσεκτική λεξιλογική σύγκριση της «θηβαϊκής» φιλοσοφίας με τον Νεοπλατωνισμό.
Αιγυπτιακή θεότητα Μάατ
         Είναι άραγε πράγματι δυνατόν να αναχθούμε στην αρχέγονη πηγή της θρησκευτικής σκέψης και να αρδεύσουμε εξ αυτής; Η βάση των παραδοσιακών λαών είναι πράγματι μία; Είναι πράγματι ο Πλωτίνος ένα «μνημείο του Θηβαϊσμού»; Απάντηση: Η σκέψη του Πλωτίνου δεν είναι απλά «θηβαϊκή», είναι μία καθολική έκφραση. Η νεοπλατωνική φιλοσοφία αποτελεί το ζενίθ, το αποκορύφωμα και τον κολοφώνα όλης της παραδοσιακής σκέψης. Τόσο το Εν ως υπέρτατη Αγαθότητα, όσο και η τριάς των υποστάσεων, αλλά και το σύστημα απορροής-μονής-επιστροφής, αποτελούν τη μόνη ολοφάνερα ζωντανή, λογική και μετά βεβαιότητας ολοκληρωμένη σύνθεση κάθε προηγούμενης και επόμενης τάσης αφαιρετικής έκφρασης του θεού, του ανθρώπου και του σύμπαντος. 
       Επομένως, ο συγγραφέας του τομιδίου σωστά τα λέει, αλλά μονομερώς και απιστεύτως προκατειλημμένα! Ο Πλωτίνος δεν είναι μόνο Αιγύπτιος: είναι θεϊκός, ανθρώπινος, συμπαντικός!